Chủ tịch nước: “Nghề giáo bình dị mà cao quý, không chói chang mà lấp lánh”

Ngày 19/11/2021

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc. (Ảnh: Tiến Tuấn)

Sáng 18/11, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã tới trường ĐH Sư phạm Hà Nội dự Lễ kỷ niệm 70 năm thành lập trường và trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất lần thứ 2 của trường.

Tại buổi lễ, Chủ tịch nước đã có bài phát biểu sâu sắc tới hơn 1.000 giảng viên, sinh viên, học sinh trường ĐH Sư phạm Hà Nội (dự trực tuyến).

Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Chủ tịch nước đã biểu dương những thành tựu của trường trong 70 năm qua và gửi lời chúc mừng nồng nhiệt nhất tới các thế hệ cán bộ, thày giáo, cô giáo, công nhân viên, học viên, sinh viên, học sinh Trường ĐHSP Hà Nội nhân ngày 20 tháng 11, ngày nhà giáo Việt Nam và ngày truyền thống 70 năm xây dựng và phát triển.

“Nghề giáo thật bình dị mà cao quý, không chói chang mà lấp lánh”

Chủ tịch nước bày tỏ: Tuổi thơ ai cũng từng có ước mơ và có lẽ ước mơ được nhiều người mơ ước nhất là sau này được làm thầy giáo, cô giáo. Không phải ngẫu nhiên mà như vậy vì nghề giáo là một nghề được xã hội trọng vọng; hình ảnh người thầy, người cô hòa vào tâm hồn trẻ thơ ngay từ những ngày đầu tiên đến trường. Thật bình dị mà cao quý, giản đơn mà thanh cao, không chói chang mà lấp lánh”.

Chủ tịch nước cho biết, ngay sau ngày đọc tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường ba đình lịch sử, ngày 3/9/1945 tại phiên họp đầu tiên của Chính phủ cách mạng lâm thời Việt Nam dân chủ cộng hòa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu vấn đề “Diệt giặc dốt” như một mục tiêu phải quyết tâm thực hiện. Đồng thời Người nêu lên ý nguyện phải làm cho dân tộc Việt Nam trở thành một dân tộc thông thái.

Suốt 70 năm qua, Trường ĐH sư phạm Hà Nội là một trong những điểm sáng thực hiện ý nguyện này của Người. Trường đã  đóng góp trọn vẹn cho đất nước trong thời đại Hồ Chí Minh. Nhà trường đã được ngành giáo dục và xã hội ghi nhận vai trò là máy cái của ngành sư phạm, đã đào tạo ra lớp lớp thầy cô giáo mang tri thức truyền bá cho các thế hệ ở khắp mọi vùng miền của đất nước, đóng góp trực tiếp vào sự nghiệp giáo dục và đào tạo; xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong công tác đào tạo và nghiên cứu khoa học, Trường là cơ sở đầu tiên đề xuất và triển khai thành công một phương châm lớn, có giá trị lý luận và thực tiễn trong giáo dục đại học, đó là: “biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo” theo tư tưởng của Bác Hồ “Lấy tự học làm cốt”. Nhờ chủ trương này, nhiều cán bộ của Trường đã tự đào tạo, nghiên cứu khoa học và bảo vệ thành công luận án phó tiến sĩ đầu tiên trong nước, đi tiên phong trong đào tạo đại học theo học phần, đào tạo giáo viên mầm non, giáo viên tiểu học có trình độ đại học, đào tạo trẻ khuyết tật có trình độ đại học,…

Trường cũng là nơi đầu tiên phát động phong trào xây dựng các “Tập thể học sinh xã hội chủ nghĩa”. Nơi đây cũng là địa chỉ đỏ trên bản đồ giáo dục và đào tạo tài năng trẻ cho đất nước. Hàng chục học sinh trong hệ đào tạo chuyên của Trường đã mang về các giải thưởng cao quý, huy chương các loại trong các kỳ thi Olympic khu vực và Quốc tế, đánh dấu sự phát triển vượt trội về chất của Trường. Trường cũng đạt nhiều thành tựu trong các hoạt động khác như đào tạo, hợp tác quốc tế, từ thiện xã hội, quan tâm chăm sóc học sinh nghèo, cơ sở vật chất nhà trường ngày càng khang trang, hiện đại.

 Các thế hệ thầy và trò và cán bộ nhân viên nhà trường có quyền tự hào về những điểm sáng nêu trên. Thành công đó được hun đúc từ một tập thể đoàn kết, dù trong khó khăn gian khổ hay điều kiện thuận lợi, các thế hệ thầy cô giáo nhà trường luôn cống hiến hết mình vì sự nghiệp trồng người, nhờ có sự tâm huyết ấy mà góp phần đưa “con thuyền tri thức” đến được bến bờ vinh quang như hôm nay.

Chủ tịch nước thăm phòng truyền thống trường ĐH Sư phạm Hà Nội (Ảnh: Tiến Tuấn)

Người thầy cần đi tiên phong thực hiện khát vọng vươn lên, truyền cảm hứng cho học sinh

Chủ tịch nước cho rằng, đất nước và nền giáo dục của chúng ta đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Cuộc CMCN lần thứ 4 đang tác động mạnh mẽ, sâu sắc đến tất cả các lĩnh vực của đất nước, đến từng con người, đòi hỏi chúng ta phải thay đổi, phải nâng cao trình độ, đổi mới sáng tạo để thích ứng.

Thêm vào đó, đại dịch Covid – 19 lại buộc chúng ta phải định hình lại toàn diện phương thức làm việc, học tập để phù hợp với một nền kinh tế và xã hội đang chuyển đổi số nhanh chóng. Nền giáo dục nói chung, và đặc biệt là ngành sư phạm nói riêng, cần phải thích ứng mạnh mẽ để trang bị những kỹ năng, kiến thức mới mà các thế hệ tương lai đang đòi hỏi.

Hệ thống các trường sư phạm nói chung, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội nói riêng có vị trí rất quan trọng trong công tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao để đi đào tạo các thế hệ tương lai của đất nước, hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ 13 của Đảng. Vì lẽ đó, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã được Nhà nước xác định là một trong hai trường đại học sư phạm trọng điểm của cả nước, là một trong những cái nôi đào tạo ra những người thầy đứng trên bục giảng thực hiện sứ mệnh trồng người.

“Phát huy những truyền thống đáng tự hào của một Nhà trường có 70 năm xây dựng và trưởng thành, thày và trò Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cần tiếp tục nỗ lực phấn đấu, đoàn kết với tinh thần quyết tâm, sáng tạo cao hơn nhằm thực hiện tốt một số nhiệm vụ được giao” – Chủ tịch nước nhấn mạnh.

Chủ tịch nước đề nghị Nhà trường cần tập trung triển khai 6 nhiệm vụ, cụ thể:

Thứ nhất, ưu tiên phát triển đội ngũ cán bộ, viên chức, giảng viên đảm bảo cả về số lượng và chất lượng. Con người, cán bộ, giảng viên là tài sản quý giá nhất của nhà trường chứ không phải trường to, lớp rộng, giảng đường đẹp. Cán bộ giảng viên của Nhà trường trước hết phải là những tấm gương về đạo đức nghề nghiệp cho sinh viên và xã hội soi vào, phải bảo vệ hình ảnh, uy tín và danh dự của người nhà giáo; phải có tinh thần tự học và tự sáng tạo; có trình độ chuyên môn cao, có phương pháp dạy học hiện đại, gắn kết giữa nghiên cứu khoa học với giảng dạy, thực tiễn và có năng lực chủ động hội nhập.

Như lời của nhà sư phạm Nga Usinxki“Sự gương mẫu của người thầy là tia sáng mặt trời thuận lợi nhất đối với sự phát triển tâm hồn non trẻ mà không có gì thay thế được”. Đây là một nhiệm vụ then chốt, lâu dài và chiến lược. Chúng ta sẽ có nhiều trò giỏi khi có nhiều thầy giỏi! Người thầy cần đi tiên phong thực hiện khát vọng vươn lên, truyền cảm hứng cho học sinh để họ vươn lên học tập tốt, rèn luyện tốt, thực hiện lời dạy của Bác Hồ ” Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc 5 châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”.

Thứ hai, Tập trung hoàn chỉnh cả về mô hình và cơ chế của trường đại học sư phạm trọng điểm trên cơ sở thực hiện tốt quy hoạch mạng lưới các trường sư phạm của cả nước; đảm bảo giữ vững chất lượng và khẳng định vị thế của Trường ĐHSP Hà Nội trọng điểm quốc gia. Cần đổi mới toàn diện về phương pháp và nội dung đào tạo nhằm đáp ứng với  bối cảnh mới, yêu cầu mới hiện nay. Như lời Martin Luther, một nhà thần học người Đức thế kỷ XV – XVI đã phát biểu “Khi trường học phát triển, mọi thứ đều phát triển.”

Thứ ba, Tích cực tham gia và đóng vai trò dẫn dắt trong công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục phổ thông để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông theo tinh thần Nghị quyết 29 – NQ/TW.

Thứ tư, Gần gũi hơn với bối cảnh thực tế của giáo dục phổ thông nước nhà để tiếp tục đổi mới mô hình và chương trình đào tạo theo hướng tăng cường năng lực nghề nghiệp cho sinh viên bên cạnh chuyên môn vững vàng. Sinh viên tốt nghiệp từ Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phải là những người vừa hồng vừa chuyên, giỏi chuyên môn, giỏi kỹ năng giáo dục và phẩm chất cao quý của người thầy; yêu nước, yêu nghề, yêu trẻ; sáng tạo và cống hiến cho công việc, cho cộng đồng trong môi trường hội nhập quốc tế.

Thứ năm, Xây dựng dự án để đề xuất với các cơ quan Nhà nước và, Bộ Giáo dục và Đào tạo có những dự án đầu tư trọng điểm nhằm xây dựng cơ sở vật chất của Nhà trường theo hướng đồng bộ, chuẩn hóa, đi kèm theo đó là lựa chọn và phát triển mô hình quản trị trường đại học hiệu quả, tiên tiến trên nền tảng kỹ thuật số. Cần có chính sáchphù hợp để thu hút người giỏi thi vào sư phạm.

Thứ sáu, Trong điều kiện vừa “dạy tốt, học tốt”, vừa phòng chống dịch tốt, nhà trường cần chuẩn bị những điều cần thiết để các em đến trường được an toàn, học tập trực tuyến được thuận lợi, hiệu quả.

Chủ tịch nước cũng đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các Bộ, ngành hữu quan cần triển khai tốt công tác Quy hoạch mạng lưới các trường đại học và cao đẳng, đặc biệt là mạng lưới các trường cao đẳng, đại học sư phạm. Bởi đây là mạng lưới các trường đặc thù, có ảnh hưởng lâu dài tới chất lượng nguồn nhân lực của đất nước.

Đội ngũ nhà giáo bền bỉ đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển nước nhà

Chủ tịch nước nhấn mạnh: Đảng và Nhà nước luôn xác định giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu. Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại cũng từng nói “Vì lợi mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”.

Sinh thời, Người rất quan tâm tới công tác đào tạo giáo viên. Riêng đối với Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Người đã nhiều lần về thăm và chỉ đạo. Năm 1964 khi đến thăm Trường, Người đã dạy: “Làm thế nào để Nhà trường này chẳng những là trường sư phạm, mà còn là trường mô phạm của cả nước” vừa là niềm tự hào, vừa là mục tiêu phấn đấu cho đến hôm nay đối với các thế hệ thầy và trò của Nhà trường.

Trong không khí Kỷ niệm 39 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2021), nhân dịp kỷ niệm 70 năm thành lập Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, thông qua đội ngũ giáo chức của Nhà trường, Chủ tịch nước gửi tới toàn thể quý thầy giáo, cô giáo trên mọi miền của Tổ quốc những tình cảm quý mến, lời chúc sức khỏe và những lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Trân trọng cảm ơn đội ngũ nhà giáo Việt Nam vì những đóng góp lớn lao, bền bỉ nhưng đôi khi cũng vô cùng thầm lặng cho sự nghiệp xây dựng và phát triển nước nhà.

Các cháu sinh viên, học sinh thân mến, việc học trực tuyến chắc chắn có những ảnh hưởng không mong muốn đến các cháu. Nhưng bác tin chắc đây chỉ là những khó khăn trong ngắn hạn. Các cháu hãy học tập, tu dưỡng tốt để lập thân, lập nghiệp, xứng đáng với nghề dạy học – “nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý”. Hãy là niềm tự hào của gia đình, nhà trường và đất nước. Bác mong chờ tin vui từ các cháu.

Chủ tịch nước nhắc lại lời của Cố Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela để kết thúc bài phát biểu này: “Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà bạn có thể dùng nó để thay đổi thế giới.”

Ban TT&SV